The Lanna Traditional House Museum :Thailand :พิพิธภัณฑ์เรือนโบราณล้านนา

สำนักส่งเสริมศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ได้อนุรักษ์กลุ่มเรือนโบราณล้านนา และจัดแสดงในรูปแบบของพิพิธภัณฑ์เรือนโบราณล้านนา (The Lanna Traditional House Museum) เพื่อเป็นแหล่งศึกษาค้นคว้าด้านสถาปัตยกรรมและวิถีชีวิตล้านนา และเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมของจังหวัดเชียงใหม่ ปัจจุบันมีเรือนโบราณล้านนา 8 หลัง เรือนเครื่องผูก 1 หลัง และยุ้งข้าวล้านนา 4 หลัง ดังนี้

เรือนโบราณล้านนา จำนวน 9 หลัง ประกอบด้วย

1.เรือนทรงอาณานิคม (ลุงคิว) 

2.เรือนชาวเวียงเชียงใหม่ (พญาปงลังกา) 

3.เรือนกาแล (อุ๊ยผัด)  

4.เรือนกาแล (พญาวงศ์)

 5.เรือนไทลื้อ (หม่อนตุด) 

6.เรือนพื้นถิ่นล้านนา (อุ๊ยแก้ว)  

7.เรือนพื้นถิ่นอำเภอแม่แตง 

 8.เรือนทรงปั้นหยา (อนุสารสุนทร) 

9.เรือนเครื่องผูก

ยุ้งข้าวล้านนา (หลองข้าว) จำนวน 4 หลัง ประกอบด้วย

1.ยุ้งข้าวเรือนกาแลพญาวงศ์ (เลาหวัฒน์)

2. ยุ้งข้าวอำเภอป่าซาง (นันทขว้าง) 

3.ยุ้งข้าวอำเภอสารภี 

4.ยุ้งข้าวเปลือย

หากอยากชมเรือนโบราณล้านนาอันเก่าแก่แล้ว พิพิธภัณฑ์แห่งนี้คือจุดหมายที่คุณต้องการ เพราะที่นี่ได้เก็บรวบรวมเรือนโบราณซึ่งมีที่มาทั้งจากการได้รับบริจาค รวมทั้งมีผู้อื่นมาขายให้กับพิพิธภัณฑ์ โดยภายในนั้นประกอบด้วยกลุ่มเรือนโบราณน่าชม จำนวน 8 หลังด้วยกัน ได้แก่

เรือนไทยลื้อ (หม่อนตุด) เป็นเรือนไม้ขนาดกลาง มีลักษณะสองหลังหน้าเปียง ด้านตะวันออกเป็นเรือนนอนโล่งกว้าง ด้านตะวันตกเป็นเรือนครัว ระหว่างชายคาของเรือน ทั้งสองเชื่อมต่อกันเป็นรางน้ำฝนเรียกว่า “ฮ่องลิน” หลังคามุงด้วยแป้นเกล็ด เรือนลุงคิว เป็นอาคารที่ได้รับอิทธิพลสถาปัตยกรรมตะวันตก ที่เรียกกันว่าทรงอาณานิคม หรือโคโลเนียล สร้างขึ้นราว พ.ศ.2465

เรือนกาแล (อุ๊ยผัด)  เรือนหลังนี้มีลักษณะเด่นของเรือนกาแล คือ มีหัมยนต์ติดบริเวณด้านบน ของประตูห้องนอน เพื่อทำหน้าที่เป็นยันต์อันศักดิ์สิทธิ์คอยป้องกันและขับไล่อันตรายต่างๆ จากภายนอก เรือนพื้นบ้านล้านนาอุ๊ยแก้ว เป็นรูปแบบเรือนของคนที่อาศัยใกล้เวียงเชียงใหม่ในยุคหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ที่มีการจัดพื้นที่ใช้สอยยังเป็นแบบบ้านชนบท แต่ทำฝาและประตูหน้าต่างแบบใหม่

เรือนกาแล (พญาวงศ์) เป็นเรือนไม้ใต้ถุนสูงหลังคาทรงหน้าจั่ว มีลักษณะเด่นคือ “กาแล” ซึ่งเป็นเครื่องหมายของความเป็นสิริมงคล โดยเป็นไม้แกะสลักยื่นเลยจากปั้นลมไปไขว้กันที่ยอดจั่วเรือน เรือนชาวเวียงเชียงใหม่ (พญาปงลังกา) เป็นเรือนไม้ขนาดกลาง ลักษณะเป็นเรือนหลังคาทรงจั่ว สองจั่วเหลื่อมกัน

เรือนทรงปั้นหยา (อนุสารสุนทร) ยุ้งข้าวหรือหลองข้าว เป็นเรือนไม้ขนาดใหญ่สองชั้น หลังคามุงด้วยกระเบื้องดินเผา (ดินขอ) ลักษณะเป็นทรงปั้นหยาเหลื่อมซ้อนกันอย่างลงตัว นอกจากนี้ภายในพิพิธภัณฑ์เรือนโบราณล้านนา ยังมีการสาธิตการทำหัตถกรรมพื้นบ้าน อาทิ การย้อมผ้าด้วย วัตถุดิบจากธรรมชาติ การทอผ้าด้วยกี่เอว การทำเครื่องเงิน การฉลุลายผ้าและกระดาษสาเป็นลวดลายต่างๆ

ที่ตั้ง : ตั้งอยู่ที่ถนนห้วยแก้ว ติดถนนเลียบคลองชลประทาน ใกล้สี่แยกตลาดต้นพะยอม เปิดให้เข้าชมฟรีทุกวันจันทร์- ศุกร์ เวลา 08.30 – 16.30 น. สอบถามเพิ่มเติมได้ที่ โทร.053 943625 โทรสาร 053 222680

ขอขอบคุณ :พิพิธภัณฑ์เรือนโบราณล้านนา

https://goal90antique.blogspot.com